IJs

Inleidend

Eenvoudig

EN website Scholastic
Vier eenvoudige proefjes, te gebruiken als start.

Activiteiten

Ballon

NL website Proefjes.nl
Wat gebeurt er met een waterballon in de vriezer? Link naar uitleg en werkblad.
DU website Wissen macht Ah!
Ballon met water in vriezer. Na 2 dg. eruit, onderzoek met zaklantaarn en kleurstof.

Bellen

EN website Joanne Nova
Bellen, barsten, wolken en kleurstof in het ijs een natuurlijk beeldhouwwerk.

Bevriezen

NL website Willem Wever
Bevriest het ijs van boven of van onder?
NL website Willem Wever
Hoe komt het als je onder een boom parkeert de ruiten niet bevriest?

Draadje

NL website Museon
IJsblokjes vissen, je kan er een wedstrijdje van maken.
NL website Expeditie Chemistry
IJsblokje dat aan een draadje hangt. Leuk stripje erbij.
NL website Proefjes.nl
IJsblokje optillen met draad. Stapsgewijs, adh van vragen. Link naar werkblad.
EN website ZOOM
Een ijsklontje aan een draadje door gebruik van zout, leuke aanpak.
EN video ZOOM
Bijbehorende video, gepresenteerd door een meisje, Links naar extra info en vragen.
EN website Think stretch
IJsklontje dat aan een draadje hangt. Leuke strip erbij.
EN video Spangler
Beschrijving, uitleg en duidelijke video van dit leuke proefje.
EN website The Naked Scientists
Heldere uitleg.
EN website Surfing Scientist
Meerdere ijs aan een draad.
EN website Marvin and Milo
In vorm van leuk stripverhaaltje.
EN website Think stretch
IJsblokjes vissen uit een kom koud water, mbv zout.
EN website Petrosains
Mooi getekende werkwijze.
EN website Science by Email
Goede uitleg en aandacht voor toepassingen.
DU website Zzzebra
Echte viswedstrijd van gemaakt.

Drankje

NL website Technopolis
Drankje koud? IJs. Als water 10% zout bevat, smelt het bij -6°C, met 20% bij -16°C

Druk

NL website Museon
Vriest een sleutel die je op het ijs legt aan het ijs vast?

Gebakken

EN website Planet Science
Ooit ijs gebakken? Maak een koele, smakelijke ijstraktatie in een hete oven.
EN website Scientific American
Gebakken ijs met meringue en luchtige cake. Extra vragen.
NL pdf Ontario Science Centre
Gebakken ij, duidelijke instructie en uitleg. Mooi resultaat.
EN website Science-Sparks
Baked Alaska: dessert met biscuitbodem, een ijsje middenin en schuimgebak!

Gekleurd ijs

NL website Proefjes.nl
Wat gebeurt er met gekleurd water in de vriezer? Links naar uitleg en werkblad.

Gewicht

NL website Vers Water
IJs is lichter dan hetzelfde volume water. Eenvoudig proefje.

Handschoen

EN website Surfing Scientist
Plastic handschoen met limonade de vriezer in. Om je vingers er bij af te likken.

Heet water

NL website Leuke kinderactiviteiten
Wat bevriest het eerst, heet water, lauw, of koud?
EN website School for Champions
Een ontdekking van een Afrikaanse scholier.
EN website School for Champions
Vervolg.
EN website Iowa Science Project
Uitstekende opzet.
EN website Fizzics Education
Uitgebreide toelichting.
EN video Science Beyond the Boundaries
Heet, medium en koud water in de vriezer. Iedere 15 min. kijken....hmm.

Hoofdpijn

NL video Willem Wever
Waarom krijg je soms hoofdpijn als je snel een ijsje eet?
NL website Willem Wever
Waarom krijg je hoofdpijn als je een 'slush puppy' snel drinkt?
EN pdf Suzy's World
Hoofdpijn bij het eten van ijs? Probeer het eens uit.

IJs maken (1)

NL website Zo Zit Dat
Ook ijs maken zonder vriezer, eenvoudig en duidelijk.
NL video Raar maar waar
Vanilleijs of citroenijs maken. Mbv plastic rits zakjes, zout en ijs. Duidelijke demo.
NL website Rangers WWF
Veganijs maken van fruit. Verschillende recepten.
NL video Schooltv
Chocola raspen, nootjes fijn maken, slagroom, melk, suiker, roeren en in de vriezer!
NL website Kokswereld
Roomijs maken, duidelijk, aardige info en tip.
EN video Spangler
Hier zonder vriezer, met suiker en vanille. Handige grote pot. Duidelijke video.
EN video Science Bob
Bob is snel. Gebruikt steenzout en voor het ijs ook voedselkeurstof. Uitleg ok!
EN website Scientific American
Veel achtergrond, goede uitleg 'zout op de weg'. Bij elke stap goede vragen.
EN video Questacon
Hier geen plastic zak maar een schaal in een schaal en kwartier kloppen.
EN website Double Helix
IJs maken van volle melk, room en vanille extract. Duidelijke instructie en uitleg.
EN pdf Suzy's World
Met extra onderzoekjes en info.
EN website Iowa Science Project
Hier worden blikken naar elkaar toegerold, extra aandacht voor de functie van het zout.
EN website 60 Second Science
Extra aandacht voor verschillende smaken ijs.
EN website University of Virginia
Aandacht voor leerlingen met een beperking.
EN website Science Sparks
Hier wordt chocolademelk gebruikt om ijs van te maken.
EN website Little Bins Little Hands
Aandacht voor toppings. Aan het eind varieren van met ingredienten.
EN website ThoughtCo
Uitleg over verschillende soorten zout. Kan het ook met suiker?
DU pdf KiKA
Chocoladeijs maken. Prima uitleg: kort en duidelijk.
DU website Duda
Aarbeienijs maken met wat munt en amandelboter.

IJs maken (2)

NL video RJ van Bekkum
Flesje water laten bevriezen (door te schudden). Leuk proefje!
EN video Spangler
Vreemde reactie: gekoeld flesje water na bad in bak met ijsklontjes en zout. Met video.
EN website Bang goes the Theory
Flesjes met water in ijs veranderen met ijsklontjes en zout. Spannend, veel uitleg.
EN website Marvin and Milo
Instant sneeuw, ij, door flesje met gefilterd water eerst in de vriezer.

IJsbellen

NL website IVN
IJsbellen blazen. Maak bellenblaas met suikersiroop, afwasmiddel en water.

IJsbloemen

NL website Willem Wever
Hoe ontstaan ijsbloemen?
EN website Education
Zelf ijsbloemen maken m.b.v. zuiveringszout.

IJspegels

EN website Dragon
Gekleurde ijspegels maken.

Kracht

NL website Willem Wever
Waarom iets uitzet als het bevriest.
NL website Proefjes.nl
Wat gebeurt er als je een beker water in de vriezer zet? Links naar uitleg en werkblad.
NL pdf Ieder Kind een Talent
Plastic flesjes, speksteen, water, bevriezing uitzettingskracht onderzoeken p.131
EN website Galaxy
Aandacht voor verandering van volume.
EN website Galaxy
Vervolg.
EN website Science by Email
Prima aanpak, heel mooi gefografeerd.

Magnetron

EN website Beakmaniac
IJs uit de magnetron door eiwit als een isolator te laten werken. Aanrader.

Overstroming?

EN website Surfing Scientist
Zal dit volle glas met smeltende ijsklontjes overstromen?
EN pdf Gupta / Press
Een ijsblokje in een vol glas water. Zal het overstromen? P.29.

Prik

EN website The Naked Scientists
Fles prik zien bevriezen. IJs en zout, verandering van CO2 - gehalte

Rijp

NL video Schooltv
Waar komen de ijskristallen op een diepvriesvak vandaan?
EN website Boys Life
Een winters kunstwerkje.

Smelten

NL video Schooltv
Wat wil zeggen: ijs smelt bij 0°C? Energie toegevoegd, moleculen trillen sneller,
NL website Proefjesfabriek
IJsklontjes laten smelten in gewoon water en in suikerwater.
NL pdf IVN
Wat is het snelst gesmolten, kom sneeuw of kom met ijsklontjes.
EN pdf Suzy's World
IJsklontjes met verschillende hoeveelheden suiker laten smelten.
EN website Science Buddies
Wat doet ijsblokjes het snelst smelten: zout, suiker of zand? Info over oplossen.
EN website Selah
Verband tussen oppervlak van een ijsklontje en smeltsnelheid wordt onderzocht.
EN website Marvin and Milo
Leuke strip met deze proef.
EN website The Naked Scientists
Uitleg en vooral de video en de tekening daarbij zijn heel goed.

Snijden

EN website Cool Kids Science
Mooie aanpak ijsklontje doorsnijden, extra vragen. Met varianten.
EN pdf Gupta / Press
IJs snijden met dun ijzerdraad met gewicht eraan. Verband met schaatsen. p.30.

Toren

EN website Science World
Toren bouwen van ijsblokjes, eerst zonder zout, daarna met gebruik van zout.

Vijf minuten - ijs

EN website How Stuff Works
Duidelijk en mooi in beeld gebracht. Tips, oa. met betrekking tot smaak.

Waterijs

NL video Klokhuis
Aflevering over geschiedenis van het ijs. Eerste ijssalon ter wereld in 1686 in Parijs.
NL website Suikerwereld
IJslollies maken met kleurige laagjes, zier er heerlijk uit.

Zout

NL pdf Wetsus
In 1 beker drinkwater en in 1 beker zout water ligt een ijsblokje. Welke smelt het snelst.
NL website Museon
Water kouder maken zonder dat het bevriest

Aanvullend

Helder

EN website Hunkin
Heldere ijsblokjes maken van heet water.

IJsdrankje

EN website PBS parents
Crushed ijs, piragua, maken van ijsblokjes en fruit. Leuke werkwijze met kinderen.
DU website Zzzebra
Een vrolijk ijsdrankje met sap-ijsklontjes.

IJskaars

EN website WNET
Extensions: van was, ijs en draad in melkpak een ijskaars maken, leuk geschenk..

IJslampje

EN website EEK
Mooie ijslampjes maken voor een optimale winterse sfeer.

Kaarshouder

DU website Zzzebra
Kaarsenstandaard in de vorm van een emmertje. Leuk.

Naam

NL website Punt Uit
Maak je eigen naam in ijs. Eerst een mal van gips maken.

Onderbouw

EN website Family TLC
Schilderen met gekleurde ijsklontjes.

Pegels

DU website Zzzebra
Met behulp van ballonnen gekleurde ijspegels maken aan de dakgoot.
DU website Zzzebra
Nog meer activiteiten met bevroren ballonnen, met water en kleurstoffen: ijsballonnen.

Vingers

DU website Zzzebra
Waterijs maken in een rubberen handschoen: om je vingers bij af te likken.

Sponsoren

Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen logo_khmw
Het Platform Bèta Techniek logo_platform_betatechniek
Rabobank Haarlem en Omstreken logo_rabobank

Actueel op Twitter

Actueel op Twitter
Nieuws over EncyclopeDoe, Ontdekpek, blog, proefjes bij actualiteiten. twitter.com/encyclopedoe

Leerlijn Techniek

Nu ook op YouTube kanaal. youtube2

Proevenpret

Expedition Chemistry veel coole proefjes expeditionchemistry2

Werkbladen Ontdekplek

Op Ontdekplek.nl staan 50 werkbladen eenvoudig en uitdagend: robothand flipperkast dierentuin en veel meer ontdekplek