Onderwerpen

Aanpassing
Aardappel
Aardbeving
Aarde
Aardgas
Aardolie
Absorberen
Achtbaan
Ademhaling
Aerodynamica
Afrika
Afstandsbediening
Afval
Aggregatietoestanden
Aids
Alarm
Alcohol
Alien
Amfibieën
Anemometer
Archeologie
Archimedes
Asteroïde
Astronaut
Atmosfeer
Atoom
Auto
Bacteriën
Ballon
Ballonraket
Ballonwagen
Barometer
Batterij
Bedreigde diersoorten
Bergbeklimmen
Bergen
Bestrijdingsmiddelen
Besturingen
Beveiliging
Beweging
Bij
Binnenhuisarchitectuur
Bio-energie
Biodiversiteit
Biologie
Biotechnologie
Blessure
Bloed
Bloedsomloop
Bloem
Blubber
Bodem
Bodemdieren
Boemerang
Boerderij
Boom
Boot
Bos
Bouwen
Brachistochroon
Braille
Brand
Broeikaseffect
Brood
Brug
Bungee jump
Caleidoscoop
Camera obscura
Camouflage
Capillaire werking
Cel
Centrifugale kracht
Chaos
China
Chocolade
Chromatografie
Circus
Colloïde
Communicatie
Compact disc
Compost
Computer
Condenseren
Conserveren
Constructies
Cosmetica
Creativiteit
Culturen toen en nu
Dag en nacht
Dammen en dijken
Detective
Dichtheid
Dierentuin
Digitaal
Dinosaurus
DNA
Dolfijn
Doolhof
Doppler-effect
Drie-D
Drijven en zinken
Droogijs
Drugs
Druk
Druktechnieken
Duiken
Duurzaamheid
Eclips
Ecosysteem
Eencelligen
Egg-drop
Egypte
Ei
Eilanden
El Niño
Elasticiteit
Elektriciteit
Elektrochemie
Elektromagneet
Elektromotor
Elektronica
Elektroscoop
Emulsie
Energie
Enzymen
Erfgoed
Erosie
Evenwicht
Evolutie
Expeditie
Familie
Feest
Fiets
Film
Fontein
Fossiel
Fotografie
Fotosynthese
Fractals
Frisbee
Fruit
Gas
Gebit
Gebouwen
Geheimschrift
Geiser
Geld
Geleedpotigen
Geluid
Geluidsapparatuur
Geneeskunde
Geneesmiddelen
Genetica
Gepolariseerd licht
Geraamte
Gereedschap
Geschiedenis
Gesteenten
Getijden
Geur
Gewichtsloosheid
Gips
Gist
Glas
Gletsjer
Godsdiensten, levensovertuigingen
Golven
Goochelen
Goud
Graan
Grieken
Griezelen
Groenten
Grondwater
Grot
Gyroscoop
Haai
Habitat
Harry Potter
Hart
Heelal
Hefboom
Helikopter
Helling
Helm
Hemel
Herbarium
Hersenen
Heteluchtballon
Hevel
Hijskraan
Hologram
Hond
Hormoon
Hout
Hovercraft
Huid en haar
Huisdieren
Huishoudelijke apparatuur
Huishouden
Hydraulica
Hydrometer
Hygiëne
Hygrometer
IJs
IJskast
Immuunsysteem
India
Indianen - culturen
Insecten
Isolatie
Italië
Japan
jo-jo
Kaars
Kaart
Kameleon
Kamp
Kanker
Kasteel
Kat
Katalysator
Katapult
Katrol
Kauwgom
Kelten
Kermis
Kernenergie
Kerstmis
Kettingreactie
Keuken
Kinetische energie
Kleding
Klei
Kleur
Kleurenschijf
Klimaatverandering
Klok
Knikkerbaan
Knopen
Kogellagers
Komeet
Kompas
Koolzuur
Koraal
Koudbloedigen
Krachten
Krater
Kristallen
Krukas
Kunst
Kunststof
Kust
Kwadrant
Ladder
Lamp
Lampion
Landbouw
Laser
Lawine
Lente
Lenzen
Leven en dood
Licht
Lijm
Loep
Longen
Lucht
Luchtdruk
Luchtvervuiling
Maan
Machines
Magnetisme
Magnetron
Mars
Materialen
Medische hulpmiddelen
Meelworm
Melk
Menselijk lichaam
Mesopotamië
Metalen
Meten
Meteoriet
Metselen
Meubels
Microbe
Microscoop
Middeleeuwen
Mier
Mijnbouw
Milieu
Mineralen
Misconcepties
Mobieltje
Moleculen
Molen
Morse
Motor
Mummie
Munten
Museum
Muziek en dans
Muziekinstrumenten
Möbius
Nabeeld
Nanotechnologie
Natuur
Natuurkunde
Neus
Noorderlicht
Olievervuiling
Onder de grond
Ondernemen
Onderzeeboot
Ongewervelden
Ontwerpen
Onweer
Oog
Oor
Oplossing
Oppervlaktespanning
Optische illusie
Opwaartse druk
Osmose
Oxidatie
Ozon
Paard
Paddenstoelen
Papier
Papieren vliegtuig
Parachute
Patronen
Pendule
Periodiek systeem
Periscoop
Perpetuum mobile
Perspectief
Pinguïn
Piramide
Piraten
Planeten
Plant
Plastic
Pneumatiek
Polder
Polymeren
Pomp
Poolstreken
Popcorn
Potentiele energie
Prehistorie
Pretpark
Prisma
Productie
Proteïne
Psychologie
Quarks
Radar
Radio
Radioactiviteit
Raket
Rampen
Reactiesnelheid
Reclame
Recycling papier
Recycling Upcycling
Regen
Regenboog
Regenmeter
Regenwoud
Rekenen
Relativiteit
Reptielen
Resonantie
Reuk
Rivier
Robot
Roest
Roken
Romeinen
Rubber
Rube Goldberg
Ruimtestation
Ruimtevaart
Ruimtevaartkleding
Ruimtevaartvoedsel
Schaatsen
Schaduw
Scheepvaart
Scheikunde
Schelpen
Schilderkunst
Schimmels
School
Seismograaf
Seizoenen
Sensoren
Sextant
Sieraden
Sint-Maarten
Sinterklaas
Slak
Slang
Slijm
Slinger
Sloophoek
Slootdieren
Sluis
Sluitingen en sloten
Smaak
Sneeuw
Snoep
Snot
Solderen
Space Shuttle
Special Effects
Spectroscoop
Spectrum
Speelgoed
Speeltuin
Spel
Spiegel
Spieren
Spijkerbed
Spijsvertering
Spin
Sporen
Sport
Stalactieten
Statische elektriciteit
Stem
Sterren
Stoom
Straalmotor
Streepjescode
Stroboscoop
Sublimatie
Suiker
Survival
Symmetrie
Taal
Tandpasta
Tandwielen
Tast
Techniek op school
Technisch tekenen
Tektonische platen
Telefoon
Telescoop
Televisie
Tennis
Terrarium
Textiele werkvormen
Theater
Thermometer
Thermostaat
Tijd
Tornado
Touw
Traagheid
Transformator
Transistor
Transport
Trein
Tuin
Tunnel
Turbine
Uil
Uitvinding
Veer
Veerkracht
Veiligheid
Verandering
Verdampen
Verf
Verkeer
Verkiezingen
Verlichting
Verpakking
Vervoer
Vet
Vikingen
Vingerafdrukken
Virus
Vis
Vitamine
Vleermuizen
Vliegen
Vliegende schotel
Vlieger
Vliegramp
Vliegtuig
Vlinder
Vloeistof
Vloeistoffentoren
Vlot
Vochtigheid
Voeding
Voedselketen
Voertuigen
Voetbal
Vogel
Voortplanting en seksualiteit
Vormen
Vulkaan
Vuur
Vuurtoren
Vuurwerk
Walvis
Wapens
Warm en koud
Water
Waterdruk
Waterkracht
Waterkringloop
Watertoren
Watervervuiling
Waterzuivering
Weer
Wegen
Wetenschap
Wetlands
Wieg van Newton
Wielen en assen
Wind
Windenergie
Windsnelheid
Windvaan
Wiskunde
Woestijn
Wolken
Worm
Wrijving
Zaden
Zalm
Zand
Zee
Zeep
Zeepbellen
Zeilen
Zeilwagen
Zenuwspiraal
Zenuwstelsel
Zeppelin
Zetmeel
Ziekten
Zilver
Zintuigen
Zon
Zonne-energie
Zonnestelsel
Zonnewijzer
Zoogdieren
Zout
Zoötroop
Zure regen
Zuren en basen
Zuurstof
Zwaartekracht
Zwaartepunt
Zwanenhals
Zwart gat
Zweefvliegen

Warm en koud

Inleidend

Schatten

Taal Type Link
NL pdf NEMO
De temperatuur schatten van een kom koud en een kom warm water.

Activiteiten

Absorberen

Taal Type Link
NL website Proefjes met Boefjes
Potje water met wit papier, potje met zwart in de zon. Na 2u.: temperatuurverschil.
NL website Technopolis
Ballon op flessen. Wat warmt het snelst op? Een witte fles of een zwarte fles?
NL website Willem Wever
Hoe kan het dat de kleur wit kouder is dan de kleur zwart?
NL website Aha in de Klas
Glas water met wit papier er omheen, ander met zwart. Verschil, denk ook aan kleding.
EN website Galaxy
Hoe is de kleur van een object van invloed op de snelheid van opwarmen?
EN pdf Rain Bird
Absorberen van warmte laten zien door de thermometer in sokken te doen.
EN website Physics Central
Verschillende kleuren vilt in bak met sneeuw in de zon, welke zakt het diepste weg.
EN website BOM
Absorbtie van warmte van de zon door zand, water, aarde en water.
DU website Zzzebra
Aardige illustratie.
DU video Swiss Nanoscience Institute
Bakjes 5 kleuren vouwen, zon, ijsklontjes erin. Link beschrijving onder video.

Ballon

Taal Type Link
NL website Proefjes.nl
Ballon op fles. onder de warme kraan houdt? Wat gebeurt er. Link uitleg en werkblad.
NL website Expedition Chemistry
De ingeklapte ballon, proef met heet en koud water.
EN website Spangler
Fles wordt verwarmd op een plaatje. Beschrijving, uitleg en korte, duidelijke video.
EN pdf Surfing Scientist
Ballon op fles in heet en in koud water. Hete lucht zet uit. Met goede uitleg.

Ballon

Taal Type Link
EN pdf Suzy's World
Ballon opblazen, in de vriezer en kijken wat het resultaat is.
EN website Galaxy
Ook hier ballon in de koelkast. Eenvoudig werkblad.

Brand onder water

Taal Type Link
EN pdf Arvind Gupta / Press
Kaars in schaal water tot de rand van de kaars. Het water onttrekt warmte. P.26.

Compressie

Taal Type Link
EN website Science by Email
Bij samenpersen, compressie van lucht ontstaat warmte, zoals bij een fietspomp.

Contractie

Taal Type Link
EN website Science Snacks
Contractie en expansie bij een ballon op een flesje in ijs en in de zon.

Exotherm

Taal Type Link
EN website About
Exotherme reactie bij azijn en staalwol.
EN website SMILE
Hier de proef met staalwolals laatste van 3 proefjes. Goede opbouw.

Flessen

Taal Type Link
EN video University of Regina
Ook aandacht voor veiligheid en tips.
DU website Zzzebra
Een flesje met heet water in een fles met koud water.

Geleider

Taal Type Link
EN website Science Snacks
Materialen, zelfde temperatuur, voelen verschillend aan. Geleider en isolator.

Geleiding

Taal Type Link
NL pdf NEMO
Je gaat uitvinden hoe je een thermoskan kunt maken.
NL website Tech Your Future
Paaseitjes, melk, puur, wit, op koper- en ijzerdraad in glas heet water. Wat smelt eerst?
NL website Aha in de Klas
IJsklontje in metalen pan, op plastic bord en op papieren bord. Welke smelt eerst.
EN video The Dad Lab
Boter aan plastic, houten en metalen lepel, heet water. Welk smelt als eerste?
EN website DFTV
Mate van geleiding van warmte bij materialen als potlood en lepel.
EN pdf Suzy's World
Stapt in een heet bad, met ijsklontjes en schalen van verschillend materiaal.
DU website Physicbox
Geleiding: een zilveren en een plastic lepeltje in de hete thee.

Geleiding

Taal Type Link
EN pdf Arvind Gupta / Press
Geleiding: breinaald verwarmen met een kaars. Mooie opstelling met flessen. P.24.
DU website Physicbox
Hier een koperdraad met was in de kaarsvlam.

Glow stick

Taal Type Link
EN website The Naked Scientists
Glow stick sterk afkoelen. Uitleg en toepaasing slang en hagedis.

Handboiler

Taal Type Link
EN website Science Snacks
Eenvoudig proefje om te laten zien wat er bij het verwarmen van een vloeistof gebeurd.

Handwarmer

Taal Type Link
NL pdf Exact Wat Je Zoekt
Een handwarmer maken van water en vochtvreter met CaCl2. P.5.
NL website Science Space
Zelfde proef met extra opdracht en enkele tips.

Huis

Taal Type Link
EN website Energy Quest
Betekenis van kleur en schaduw bij het koel houden in huis.

In de war

Taal Type Link
NL website Ken de Natuur
Één hand in ijskoud, één hand in heet water, daarna beide in lauw water, werkblad.
DU website Zzzebra
Proef met heet, koud en lauw water. Proef leuk getekend.

In de war

Taal Type Link
NL website Proefjes.nl
1 hand in koud, 1 hand in heet water, daarna beide in lauw. Link uitleg / werkblad.
NL pdf Energiebus
Meten met de natte vinger.
NL website Lesidee
Ik ben de thermometer. Zelf voelen hoe koud / warm iets is.
NL pdf VOB
Aantonen dat het gevoel van warmte en kou geen absoluut gevoel is.
EN website Experiment Archive
Mens temperatuurgevoelig voor verandering. Vragen oa werkt het ook met vingers?
EN website The Naked Scientists
Eenvoudige opzet, korte, duidelijke uitleg. Relatieve van onze zintuigen.
EN website Science by Email
Uitgebreide uitleg.

Koken

Taal Type Link
NL website Proefjes.nl
Om in water te kunnen koken moet het heel heet zijn. Link naar uitleg en werkblad.
NL website Willem Wever
Waarom krijg je bubbles als het water kookt?
EN website Science by Email
Water koken onder druk. Goede uitleg.
EN video Science Snacks
De temperatuur waarbij water kookt, is afhankelijk van de druk. Boyle.
DU website Physicbox
Water in water koken. Zonder zout en met zout.

Lichtmolen

Taal Type Link
EN pdf Arvind Gupta / Press
Lichtmolentje maken van aluminiumfolie.P.61.

Lucht

Taal Type Link
EN website Galaxy
Warme en koude lucht gescheiden? Hetzelfde als heet en koud water. Proefje.

Lucht

Taal Type Link
NL website Science Space
Dat warme lucht stijgt zichtbaar maken mbv een projector en een brandende kaars.
EN website Scientific American
Warm glas omgekeerd zetten in een bord met water met ijsklontjes. Wat gebeurd er.
EN website University of Regina
Warme lucht stijgt, lucifer wordt naast en boven een brandende kaars gehouden.

Munt

Taal Type Link
NL website Proefjes.nl
Munt op glazen fles. Dan handen tegen de fles. Wat gebeurt. Link uitleg en werkblad.
NL website Zo Zit Dat
Als je de fles uit de vriezer haalt, wil de koude lucht uit de fles. Munt ligt in de weg!
EN website Arvind Gupta Toys
De munt in water, met warme handen fles verwarmen. Link beschrijving en video.
EN website Surfing Scientist
Munt plaatsen op een fles uit de vriezer en luister...Goede uitleg.
EN pdf Discover Primary Science
Fles met koud water, eruit, natte dop erop. Warme handen er omheen. Wipt.
EN video Sick Science
Munt op fles, paar uur in vriezer, druppels water op de munt, met handen omvatten.
EN website Spangler
Beschrijving en uitleg van het hierboven, in Sick Science uitgevoerde proefje.
EN video Arvind Gupta Toys
Aardige uitleg. Fotoserie en links naar beschrijving en video.

Newton

Taal Type Link
NL website Thuis Experimenteren
Afkoeling volgens Newton. Het afkoelen van water meten gedurende bepaalde tijd.

Onbrandbaar

Taal Type Link
NL website Smaakpupillen
Onbrandbaar papier: water koken in een papieren bakje.
EN pdf Arvind Gupta / Press
Duidelijke tekening van het proefje. P.25.
DU website Physicbox
Onbrandbare zakdoek, sigaret uitdrukken en er zit op die plek een munt achter....

Papieren beker

Taal Type Link
EN website Queensland Science Teachers
Water koken in een papieren beker.
EN website Hunkin
Paar druppels water koken in een gevouwen visitekaartje.
EN video Science at Home
Hier geen water koken in papieren, maar in plastic bekertje.
EN website University of Sydney
Hoe zou de proef verlopen met een houten beker?
EN website Arvind Gupta Toys
Koken in plastic beker, papieren bak, plastic zak, ballon. Link naar beschrijving.
EN pdf Arvind Gupta / Press
Water koken in papieren beker die tussen 2 flessen hangt. P.25.

Spiraal

Taal Type Link
NL pdf De Energiebus
Maak een spiraal waarmee je opstijgende lucht kunt meten.
NL website Science Space
Een korte video van dit proefje.
NL pdf Ontdekkasteel
Papieren slang boven verwarming. Boven föhn kan ook.
NL pdf Ontdekkasteel
Kopieerblad van de slang.
EN website Queensland Science Teachers
Hier twee vormen boven kaars. Dat is oppassen geblazen.
EN video University of Regina
Hier wordt gouden aluminiumfolie voor de slang gebruikt.
EN website K.O.T.G.
Ook een tissue op een hete verwarming proberen te leggen.
EN pdf Discovering Primary Science
Mooie tekening en mooi werkblad om te kleuren.
EN website Things2make
Hier de slang op het puntje van een potlood. En ook op andere warmte-plekken.
EN website Marvin and Milo
Leuke strip van dit proefje.
EN website Fizzics Education
Spiraal boven lamp: breed, smal, lang, kort. Goede uitleg.

Steen

Taal Type Link
EN pdf Arvind Gupta / Press
Bevroren steen laten springen door er kokend water over heen te gieten. P.24.

Thee

Taal Type Link
EN website The Naked Scientists
Wanneer blijft thee het warmst, afhankelijk moment waarop melk toegevoegd wordt.

Thermoreceptoren

Taal Type Link
NL pdf VOB
Gevoel van warmte en kou beïnvloed door de hoeveelheid warmtereceptoren. P.46.

Uitzetten

Taal Type Link
EN video University of Regina
Opstelling met rietjes en uitzetten en samentrekken van lucht bij heet en koud water.

Verdampen

Taal Type Link
EN website Galaxy
Water neemt warmte weg bij verdamping. Zwaaien met thermometer in een nat doekje.

Verloop

Taal Type Link
EN website PALS
Temperatuurverloop van beker koud en beker heet water t.ov. kamertemperatuur.

Vulkaan

Taal Type Link
NL website Proefjes.nl
Vulkaanachtig: flesje heet water in met fles met koud water. Link uitleg / werkblad..
NL video Klokhuis
Potje met warm gekleurd water in bak met koud water. Zie ook afl. 4.23 min.
NL pdf Waternet
Potje warme limonade onder in een transparante bak met koud water.
NL website Ken de Natuur
Hier heet het proefje 'de rode fontein'.
EN video University of Regina
Een paar tips voor dit proefje.
EN website Digital Bits Science Lab
Druppels kleurstof in een glas heet en in een glas koud water.

Water

Taal Type Link
NL website Proefjes.nl
Glas koud water omgekeerd op warm. Vermenging? Link naar uitleg en werkblad.
NL video Quest Junior
Kan water zinken? Leuke, eenvoudige vraag met een verrassend antwoord.
NL website Aha in de Klas
Hoe kun je warm en koud water van elkaar scheiden?
EN website Spangler
Kort, duidelijk filmpje van dit proefje. Met beschrijving en uitleg.
EN website Physics Central
Goede suggesties voor verder experimenteren, bijv. met zonnebloemolie.
EN video Fun Science Demos
Met een rietje eerst heet water (rood), daarna koud (blauw), daarna omgekeerd.
EN website Fizzics Education
Heet water, koud water. Kaart ertussen wegtrekken. Expeimenten met variabelen.
EN website Science World
Flessen water, koud blauw, heet rood. Heet op koud en andersom. Convectie. Duidelijk.
EN website Scholastic
Papieren bekertje met ijsblokjes en 4 gaatjes laten zakken in potje warm water.
EN video Arvind Gupta Toys
Koud omgekeerd op warm. CD, gat in midden. ertussen. Link: beschrijving en video.
EN pdf Surfing Scientist
Flesje ijskoud blauw en flesje heet rood water. In pot water. Mooi. Aanrader.

Zeef

Taal Type Link
EN pdf Arvind Gupta / Press
Een zeef houdt de vlam van een kaars tegen. P.25.

Aanvullend

Handenwarmer

Taal Type Link
NL website Willem Wever
Hoe komt het dat een handenwarmer warm wordt?

Slopen

Taal Type Link
NL video Klokhuis
Deze week willen ze weten hoe koud je iets moet maken om het kapot te krijgen.

Sponsoren

Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen logo_khmw
Het Platform Bèta Techniek logo_platform_betatechniek
Rabobank Haarlem en Omstreken logo_rabobank

Actueel op Twitter

Actueel op Twitter
Nieuws over EncyclopeDoe, Ontdekpek, blog, proefjes bij actualiteiten. twitter.com/encyclopedoe

Leerlijn Techniek

Nu ook op YouTube kanaal. youtube2

Proevenpret

Expedition Chemistry veel coole proefjes expeditionchemistry2

Werkbladen Ontdekplek

Op Ontdekplek.nl staan 50 werkbladen eenvoudig en uitdagend: robothand flipperkast dierentuin en veel meer ontdekplek